Spis treści
- Baszta Półokrągła to mało znany zabytek Lublina. A znajdziecie ją w centrum miasta!
- Czym wyróżnia się Baszta Półokrągła w Lublinie? Rys historyczny
- Baszta Półokrągła w Lublinie ma swoją legendę!
- Rewitalizacja Baszty Półokrągłej w Lublinie
Baszta Półokrągła to mało znany zabytek Lublina. A znajdziecie ją w centrum miasta!
Baszta Półokrągła, nazywana jest także Basztą Gotycką lub Basztą Szewską. Ten zabytkowy obiekt stoi w centrum Lublina, choć nie jest widoczny na pierwszy rzut oka. Aby ją odnaleźć, idąc od strony Starego Miasta i dochodząc tuż przed Bramę Krakowską, powinniście skręcić w lewo, w niewielką uliczkę prowadzącą na podwórko za kamienicą przy ul. Jezuickiej 7 (chodzi o uliczkę naprzeciwko ul. Szambelańskiej). To właśnie tam mieści się ta wyjątkowa pozostałość po oryginalnych murach miejskich z czasów średniowiecza.
Czym wyróżnia się Baszta Półokrągła w Lublinie? Rys historyczny
Historia Baszty Półokrągłej sięga przełomu XV/XVI wieku (niektóre źródła podają też XIV wiek). Budowla ta ma nietypowy, półcylindryczny kształt i jest jednym z najstarszych zabytków w Lublinie. W pierwotnej odsłonie kolejne piętra obiektu były połączone drewnianymi pomostami, a otwory okienne dawały szansę na obserwację okolicy i szybką reakcję obronną w przypadku najazdu.
„Basztę wzniesiono z kamienia wapiennego, licowanego cegłą. Założona jest na rzucie półkolistym, czterokondygnacyjnym, kryta dachem stożkowo–namiotowym pokrytym dachówką” – czytamy na stronie lublin.eu.
W średniowieczu basztą opiekowali się miejscy kupcy i szewcy (stąd niektórzy nazywali ją właśnie „Basztą Szewską”).
Warto zaznaczyć, że funkcje obronne nie były jedynymi, jakie spełniał ten obiekt. Okazuje się bowiem, że służyła ona także jako miejsce wyrabiania świec gromniczych.
Baszta Półokrągła w Lublinie ma swoją legendę!
Z Basztą Półokrągłą wiąże się pewna miejska legenda. Ma ona związek z jednym z pracowników, którzy wytwarzali w niej świece – młodzieńcem o imieniu Joachim. Według ludowych przekonań, chłopak zakochał się w pięknej „mieszczce”.
„Dziewczyna mieszkała po drugiej stronie Bramy Krakowskiej. Nie było to daleko, ale trudno było trafić do jej domu pod osłoną ciemnej nocy” – czytamy na stronie lublininfo.com. Legenda głosi więc, że za każdym razem, gdy Joachim po kryjomu odwiedzał ukochaną, to kradł jedną ze świec wyrabianych w Baszcie. – „Powtórzyło się to parę razy, a potem słuch o nim zaginął” – czytamy dalej.
W związku z tą legendą, niektórzy lublinianie przekonywali, że przechodząc po zmierzchu w okolicach Baszty Półokrągłej można było dostrzec malutki ognik, mogący symbolizować pokutę Joachima za dokonane kradzieże.
Jesteście ciekawi, jak Baszta Półokrągła prezentuje się dzisiaj? Zobaczcie zdjęcia!
Rewitalizacja Baszty Półokrągłej w Lublinie
Baszta Półokrągła widnieje w rejestrze zabytków woj. lubelskiego od 1957 r. W swojej historii budowla przechodziła prace renowacyjne m.in. w latach 80. i 90. XX wieku, zaś najnowsze prace związane z jej remontem zakończyły się w listopadzie 2021 r. W ich trakcie wykonano między innymi badania archeologiczne i konserwatorskie, wymieniono pokrycie dachowe (nowe dachówki), a w oknach zamontowano siatki, mające ochraniać te otwory przez gniazdowaniem ptactwa. Co więcej, baszta zyskała wówczas nową posadzkę, w którą wbudowano lampy ledowe, dzięki którym zabytek ten jest teraz podświetlany po zmierzchu.
Remont ten pochłonął łącznie ponad 850 tys. zł i został sfinansowany w ramach projektu „Nowe życie Starego Miasta: rewitalizacja zabytków dziedzictwa historycznego i kulturalnego w Łucku i Lublinie”, który realizowano w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020.
Dodajmy, że na murze znajdującym się po lewej stronie Baszty Półokrągłej w Lublinie, znajduje się pewien okazały mural, który również warto zobaczyć.
