Tego jeszcze nie było. Historyczne odkrycie w kazimierskiej synagodze [ZDJĘCIA]

Sam portal powstał w drugiej połowie XVIII w. i prawdopodobnie również wtedy powstał ornament. Takie przypuszczenia wysunął Dariusz Kopciowski, lubelski wojewódzki konserwator zabytków.

Wyjaśnił, że wnętrze sali posiadało bogatą dekorację malarską z motywami roślin i zwierząt, która została zniszczona w trakcie dewastacji budynku przez Niemców podczas II wojny światowej oraz w późniejszym okresie, kiedy nieużytkowany obiekt popadał w ruinę. Podkreślił również, że w 1953 r. podczas odbudowy synagogi według projektu Karola Sicińskiego z przeznaczeniem na kino, na całości ścian wykonano nowe tynki i pomalowano je na biało. Tak samo został potraktowany też portal.

Wojewódzki konserwator podkreślił, że w związku z planowaną obecnie naprawą tynków w sali modlitw zdecydowano się na wykonanie w obrębie portalu odkrywek sondażowych, aby ustalić, czy zachowały się jakieś ślady jego pierwotnej dekoracji.

– Po wstępnym oczyszczeniu z kilku wtórnych warstw wypraw tynkarskich i malarskich, w partii fryzu ukazał się ornament kwiatowy w postaci nieregularnych, czarnych wici z czerwonymi kulkami podmalowywanymi światłocieniowo. W partiach listew podwałkowych oraz w listwie wieńczącej odkryto pozostałości czerwieni; na fragmentach wałków zachowały się reliktowe pozostałości zieleni – opisał.

Na podstawie odkrytych fragmentów dekoracji malarskich wykonano próbę retuszu polichromii, a po pełnym doczyszczeniu oryginału określony zostanie docelowy zakres uzupełnień i sposobu ekspozycji dekoracji. Pobrano także próbki do badań mikrochemicznych i stratygraficznych, aby określić skład zapraw i pigmentów.

Pierwsza wzmianka o kazimierskiej synagodze pochodzi z 1557 r. i prawdopodobnie dotyczy budynku drewnianego. Kolejna wzmianka – z roku 1622 – opisuje już budynek murowany. Obecny pochodzi z drugiej poł. XVIII w. Prawdopodobnie pod koniec XIX w. został rozbudowany od północy o babiniec; po I wojnie światowej od strony zachodniej dostawiono sień z wydzielonymi izbami i drugim babińcem na piętrze. W czasie II wojny światowej w synagodze mieścił się niemiecki magazyn, a w 1944 r. synagoga została zdewastowana i częściowo zburzona. Odbudowana została w 1953 r. wg projektu Karola Sicińskiego z przeznaczeniem na kino, które funkcjonowało tu do 2003 r. Obecnie obiekt jest w posiadaniu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie i pełni funkcję galerii oraz pokoi noclegowych.

Zobacz zdjęcia: Tak wyglądała biżuteria 2,5 tys. lat temu! Sensacyjne odkrycie ją w woj. lubelskim