CIEKAWOSTKI

Ta ulica w Lublinie już nie istnieje. Została po niej tylko ta studzienka. Zobacz zdjęcia

2025-06-28 8:02

Dziś na mapie Lublina próżno jej szukać, a jedyną pozostałością po jej istnieniu jest charakterystyczna studzienka wodociągowa stojąca na terenie „starego” PKS-u. Ulica Szeroka, bo to o niej mowa, już nie istnieje, ale dawniej stanowiła najważniejszą arterię lubelskiej dzielnicy żydowskiej. Którędy przebiegała?

Spis treści

  1. Ta ulica była centrum dzielnicy żydowskiej w Lublinie. Dziś nie ma jej na mapie
  2. Ul. Szeroka w Lublinie stała się centrum religijnym
  3. Ul. Szeroka w Lublinie przestała istnieć. Została po niej tylko studzienka

Ta ulica była centrum dzielnicy żydowskiej w Lublinie. Dziś nie ma jej na mapie

Ul. Szeroka przez wieki stanowiła centrum istniejącej dawniej w Lublinie dzielnicy żydowskiej i jako jedna z nielicznych ulic w tej części miasta była wybrukowana. Ze względu na jej położenie nazywano ją również ul. Żydowską. Jej trakt przebiegał przez środek dzisiejszego placu Zamkowego i biegł od ul. Kowalskiej do ul. Ruskiej (w pobliże cerkwi).

Jak czytamy na stronie Ośrodka Bramy Grodzkiej – Teatru NN, historia ul. Szerokiej sięga XVI wieku. Prawdopodobnie została wytyczona jeszcze przed 1564 r. Do końca XVIII w. zyskała całkowicie murowaną zabudowę. To przy niej budowali się najbogatsi Żydzi – na przestrzeni lat swój dom miał tam m.in. Pesach Joskowicz (bankier króla Zygmunta I Starego), a w kamienicy pod numerem 28 zamieszkał Jakub Izaak Horowic – współtwórca ruchu chasydzkiego, znany jako „Widzący z Lublina”.

Ul. Szeroka w Lublinie stała się centrum religijnym

Poza funkcjami mieszkalnymi, ul. Szeroka znana była z prowadzonego przy niej handlu (mieściły się tu m.in. najbogatsze żydowskie sklepy) oraz stała się też ważnym centrum religijnym, znanym w całej centralnej Polsce. Z biegiem lat wybudowano przy niej synagogi i domy modlitw, w tym m.in. Bożnicę de Chassidim (powstała w 1794 r. przy ul. Szerokiej 40 i istniała do czasów II wojny światowej), która była miejscem kultu zwolenników chasydyzmu lubelskiego. 

Zobacz w galerii archiwalnych zdjęć, jak dawniej wyglądała ulica Szeroka!

Ul. Szeroka w Lublinie przestała istnieć. Została po niej tylko studzienka

W czasie II wojny światowej, a dokładniej w 1941 r. na Podzamczu w Lublinie Niemcy utworzyli getto żydowskie. Ulica Szeroka stała się jego główną ulicą. Dotychczas istniejące przy niej sklepy i synagogi zmieniły swoją funkcję, stając się przytułkami dla wysiedlonych z terenu miasta Żydów.

„W marcu i kwietniu 1942 r. większość mieszkańców ulicy Szerokiej wywieziono do obozu zagłady w Bełżcu. Zaczęto wyburzać dom po domu, niszczono święte księgi, meble i zwykłe pamiątki po ludzkim życiu. Cała dzielnica a wraz z nią jej najważniejsza ulica zamieniła się w jedno wielkie rumowisko” – czytamy na teatrnn.pl.

Ul. Szeroka finalnie zniknęła z mapy Lublina w 1954 r. W jej miejscu władze komunistyczne utworzyły plac Zebrań Ludowych. Dziś na tym terenie znajduje się plac Zamkowy, a jedyną pozostałością po dawnej najważniejszej żydowskiej arterii w mieście jest stojąca na placu manewrowym na terenie „starego” dworca PKS studzienka wodociągowa z 1865 r., której pierwotną funkcją było dostarczanie wody dla mieszkańców lubelskiego przedmieścia Czwartek. Zdrój ten od 1972 r. jest wpisany do rejestru zabytków. W 2018 r. studzienka została zrewitalizowana.

Zobaczcie na zdjęciach, jak pozostałość po nieistniejącej już ul. Szerokiej w Lublinie prezentuje się obecnie!

Noc Kultury w Lublinie
Jemy co chcemy
Żydowskie placki bubele z okazji 10 rocznicy śmierci Szymona Szurmieja
Lublin Radio ESKA Google News