Śluby kościelne: gwałtowny spadek w regionie
W 2019 roku w diecezji lubelskiej udzielono 4141 sakramentów małżeństwa, a w 2024 roku już tylko 2416. Oznacza to spadek o blisko 42 proc. Jeszcze wyraźniej widać to w diecezji zamojsko-lubaczowskiej: z 2038 ślubów w 2019 roku do 1115 w 2024 roku, czyli aż o 45 proc. mniej.
Największe załamanie statystyk przyniósł rok 2020, związany z pandemią, ale – co istotne – po krótkim odbiciu w latach 2021–2022 liczby nie wróciły już do poziomów sprzed kilku lat. W 2024 roku w obu diecezjach ponownie odnotowano wyraźne spadki, co potwierdza, że nie jest to jedynie efekt jednorazowego kryzysu.
Na tle całej Polski, gdzie w 2024 roku udzielono 68,3 tys. sakramentów małżeństwa (o 11,6 proc. mniej niż rok wcześniej), Lubelszczyzna wpisuje się w ogólnokrajowy trend, ale dynamika zmian w regionie należy do bardziej zauważalnych.
Chrzty: skutki niżu demograficznego
Zmiany demograficzne wyraźnie odbijają się na liczbie chrztów. W diecezji lubelskiej w 2019 roku ochrzczono 10 911 dzieci, podczas gdy w 2024 roku było to już tylko 7319. To spadek o około 33 proc. W diecezji zamojsko-lubaczowskiej liczba chrztów zmniejszyła się z 4555 do 2950, czyli o ponad 35 proc.
Dla porównania, w skali całego kraju w 2024 roku udzielono 247,2 tys. chrztów, co oznacza spadek o 7,5 punktu procentowego w porównaniu z rokiem poprzednim. Dane z Lubelszczyzny pokazują jednak, że lokalnie proces ten jest bardziej dynamiczny.
I Komunia Święta: stabilniej niż inne sakramenty
Statystyki I Komunii Świętej są bardziej złożone. W diecezji lubelskiej w 2019 roku do komunii przystąpiło 6508 dzieci, a w 2024 roku 9846. Wyższe liczby nie oznaczają jednak trwałego wzrostu religijności, lecz są przede wszystkim efektem przesunięć i kumulacji roczników po okresie pandemii.
Podobnie w diecezji zamojsko-lubaczowskiej: w 2019 roku I Komunię Świętą przyjęło 2753 dzieci, a w 2024 roku 3887. W skali kraju w 2024 roku do I Komunii przystąpiło niespełna 320 tys. osób, co oznacza niewielki, 1,5-procentowy spadek rok do roku.
Bierzmowanie: najmocniejszy zjazd w ostatnich latach
Największe tąpnięcie widać przy bierzmowaniu. W diecezji lubelskiej w 2019 roku sakrament przyjęło 14 064 osoby, a w 2024 roku już tylko 5 950 – to spadek o ok. 58 proc. Z kolei w diecezji zamojsko-lubaczowskiej liczby spadły z 6 750 do 2 607, czyli o ok. 61 proc. To pokazuje, że w regionie ubywa nie tylko ślubów kościelnych, ale też młodych przystępujących do sakramentów „na progu dorosłości”.
Lubelskie na tle kraju
Choć województwo lubelskie tradycyjnie uchodzi za region o silnych więziach z Kościołem, najnowsze statystyki pokazują wyraźne zmiany. Spadki liczby ślubów, chrztów i bierzmowań są tu często głębsze niż średnia krajowa. Jednocześnie warto zauważyć, że diecezja zamojsko-lubaczowska należy do tych, gdzie wskaźnik communicantes – osób przyjmujących Komunię św. – jest jednym z najwyższych w Polsce (21,8 proc.).
To pokazuje, że religijność w regionie nie znika, ale zmienia swój charakter. Coraz rzadziej wyraża się w masowym przyjmowaniu sakramentów, a częściej w bardziej indywidualnych praktykach.
Zobacz także: Rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 833