Historia spod lustra wody
Jak donosi Lubelski Konserwator Zabytków w swoich mediach społecznościowych, w wyniku obniżenia się lustra wody w rzece Wieprz w Łęcznej, przy ujściu rzeczki Świnki, pojawiły się drewniane konstrukcje – pozostałości dawnego mostu. Z dawnych źródeł kartograficznych wynika, że była to jedna z najważniejszych przepraw w regionie. W XVIII i na początku XIX wieku mostów przez Wieprz było niewiele – dominowały przewozy tratwowe, oznaczane na mapach jako „przewóz”.
Najistotniejsze przeprawy mostowe znajdowały się wówczas w Zawieprzycach, Biskupicach i Krasnymstawie. To przez te punkty biegły główne szlaki łączące Lublin z Wołyniem i Podolem, co potwierdza znaczenie komunikacyjne doliny Wieprza w dawnych wiekach.
Most z rozkazu księcia Poniatowskiego
Z przekazów historycznych wynika, że w okresie stanisławowskim Korpus Inżynierów Wojskowych, pod dowództwem płk. Karola Sierakowskiego, ówczesnego głównego inżyniera wojsk koronnych, wzniósł w Łęcznej most na rozkaz księcia Józefa Poniatowskiego. To właśnie po tej przeprawie miała przechodzić armia koronna w lipcu 1792 roku po zwycięstwie pod Dubienką, kierując się w stronę Kurowa.
Nie wiadomo, czy konstrukcja była mostem pontonowym, czy drewnianym na palach, ale wiadomo, że musiała wytrzymać ciężar armat, wozów amunicyjnych i zaprzęgów. Na mapach z początku XIX wieku most ten już nie widnieje, co sugeruje, że był nietrwały. W połowie XIX wieku Łęczna znów miała przeprawę, którą użytkowano aż do czasów powojennych XX wieku, kiedy powstał obecny most prowadzący do miasta od strony południowej.
Stan wód w województwie lubelskim
Dziś w korycie Wieprza widocznych jest około stu wbitych w dno drewnianych słupów – prawdopodobnie pozostałości po podporach mostu lub niewielkiego pomostu portowego. Ich dokładne pochodzenie nie jest znane. Podczas planowanej przez Urząd Miasta Łęczna budowy nowej kładki pieszo-rowerowej, która ma nawiązywać do dawnego traktu, prowadzone będą badania archeologiczne w formie nadzoru.
Pozwolą one pozyskać materiał archeologiczny związany z funkcjonowaniem mostu w różnych okresach jego istnienia i dokładniej poznać dzieje tej jednej z najstarszych przepraw na Wieprzu.
Według danych IMGW-PIB z 16 października 2025 r., poziomy wód w rzekach woj. lubelskiego są znacznie poniżej stanów ostrzegawczych. Na Wieprzu w Lubartowie odnotowano zaledwie 180 cm (przy stanie ostrzegawczym 430 cm), w Krasnymstawie 264 cm, a w Kośminie 171 cm. Niski poziom wody sprzyja odkrywaniu dawnych konstrukcji hydrotechnicznych i zabytków ukrytych w dnie rzek.
Zobacz także: Te miejsca z woj. lubelskiego były uznawane za „Cuda Polski”