Na terenie gospodarstwa w woj. lubelskim ujawniono ludzkie szkielety
Podczas poszukiwań mogił żołnierzy KOP, prowadzonych przez badaczy w jednej z miejscowości w gminie Dębowa Kłoda w powiecie parczewskim dokonano odkrycia. Na terenie jednego z gospodarstw rolnych położonych ok. 20 km od miejsca, w którym w październiku 1939 r. rozegrano bitwę pod Wytycznem, poszukiwacze natrafili na zbiorową mogiłę. Pochowanych zostało w niej sześć osób (trzy ułożono jedna na drugiej); badacze odkopali tam też jeden niezależny pochówek młodego mężczyzny.
„Szkielety są kompletnie nagie i stosunkowo niedbale pochowane. Wszystkie te pochówki są pozbawione jakichkolwiek cech i elementów – cywilnych czy militarnych – które mogłyby pomóc w ustaleniu, kim są ci ludzie” – przekazał w rozmowie z PAP Jacek Adamiec, inicjator tych badań i archeolog sądowy. Jak dodał, pochówki te są stosunkowo płytkie, bo znajdują się zaledwie 50-60 cm pod ziemią i są pozbawione trumien.
Archeolog nie wyklucza, że na tym terenie może znajdować się więcej pochówków. Jak szacuje, cmentarzysko może sięgać około 1 tys. mkw. Badacze nie przebadali jeszcze całego obszaru.
Do kogo mogą należeć znalezione szkielety?
Jak zaznaczył Adamiec, po udokumentowaniu znaleziska mogiły zostały zabezpieczone, a wyniki badań, które są nadzorowane przez archeologa Macieja Sadłę, będą przekazane konserwatorowi zabytków. Kolejne prace poszukiwawcze planowane są na wiosnę przyszłego roku, po uzyskaniu pozwolenia na ekshumację.
„W naszej ocenie zmarli zostali pochowani nadzy, bez trumien. Nie wykluczam, że są to żołnierze KOP, którzy polegli lub zostali zabici po bitwie pod Wytycznem 1 października 1939 r. Być może w ten sposób ktoś chciał ukryć zbrodnię na żołnierzach” – powiedział.
Archeolog nie wyklucza jednak, że mogiła może okazać się miejscem pochówku osób, które nie walczyły w bitwie pod Wytycznem.
„Duża odległość tego miejsca od najbliższych miejscowości oraz brak jakichkolwiek przedmiotów osobistych przy każdym badanym szkielecie stawiają przed nami kolejne pytania” – zastrzegł.
Jak podaje PAP, odnalezione szczątki ludzkie zostały ujawnione na terenie gospodarstwa, które obecni właściciele kupili po II wojnie światowej jako pustą działkę gruntową i nie zdawali sobie sprawy z istnienia tych pochówków. Natrafili na nie około 30 lat temu w trakcie prac gospodarczych, zaś badacze zostali powiadomieni o tym fakcie kilka tygodni temu, kiedy właściciele posesji usłyszeli o poszukiwaniach mogił żołnierzy KOP w Uchninie.
Czym był Korpus Ochrony Pogranicza?
Korpus Ochrony Pogranicza (KOP) to formacja wojskowa chroniąca wschodnie granice Rzeczypospolitej z ZSRS i Litwą, która powstała we wrześniu 1924 r. W szczytowym momencie KOP liczył ok. 15 tys. osób.
17 września 1939 r. strażnice KOP pierwsze stawiły opór armii sowieckiej, która przekroczyła liczącą 1412 km wschodnią granicę Rzeczypospolitej. ZSRS zaatakował Polskę bez formalnego wypowiedzenia wojny. Sowiecka agresja była efektem zawartego 23 sierpnia 1939 r. paktu Ribbentrop-Mołotow. Oficjalnie był to układ o nieagresji między III Rzeszą a Związkiem Sowieckim, lecz dołączony do niego tajny protokół o podziale stref wpływów w Europie Wschodniej zdecydował o losie Polski na kolejnych kilkadziesiąt lat.
Najdłużej walczyło zgrupowanie KOP gen. bryg. Wilhelma Orlika–Rückemanna, który z własnej inicjatywy wydał rozkaz obrony i przeciwstawił się próbom zajmowania polskich terenów. 28 września pod Szackiem na Wołyniu jego żołnierze zniszczyli co najmniej kilkanaście sowieckich czołgów z 411 batalionu pancernego, zginęło kilkuset sowieckich żołnierzy. Nie udało się jednak oskrzydlić sowieckich oddziałów i 29 września podkomendni generała przebili się w kierunku Bugu. 1 października stoczyli bitwę pod Wytycznem, zadając agresorom poważne straty w ludziach i sprzęcie. Bój pod Wytycznem był ostatnim akcentem obrony polskich Kresów Wschodnich, a zarazem ostatnim starciem regularnego Wojska Polskiego z wojskiem sowieckim.
Na cmentarzu wojennym w Wytycznie znajdują się symboliczne, ale prawdopodobnie również faktyczne groby poległych żołnierzy KOP. Obok cmentarza znajduje się pomnik tej bitwy. Na ponaddwumetrowym kopcu usypanym z ziemi znajduje się metalowy krzyż z orłem w koronie, maszt flagowy oraz tablica z napisem: „Wytyczno, Kozielsk, Starobielsk, Ostaszków, Katyń”.
Zobacz także galerię: Szkielety dzieci w grobie w Chełmie. Naukowcy podejrzewają pochówek antywampiryczny