Nowe przepisy
Z końcem września weszła w życie nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, która przedłuża okres tymczasowej ochrony w Polsce. Część nowych przepisów dotyczy jednak zmian w systemie wypłat świadczeń rodzinnych i zacznie obowiązywać dopiero w przyszłym roku.
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, prawo do 800 plus na dotychczasowych zasadach cudzoziemcy zachowają do 31 stycznia 2026 roku. Od 1 lutego 2026 r. osoby pracujące w Polsce będą musiały złożyć nowy wniosek, aby nadal otrzymywać świadczenie.
ZUS zapowiedział, że dla osób posiadających status „UKR” (czyli objętych ochroną czasową w związku z wojną w Ukrainie) weryfikacja aktywności zawodowej rozpocznie się od wypłaty świadczenia za luty 2026 r. W przypadku innych cudzoziemców proces ten ruszy od czerwca 2026 r.
Sprawdzą zatrudnienie i pobyt w Polsce
Nowe przepisy przewidują, że prawo do 800 plus zostanie powiązane z aktywnością zawodową rodziców oraz nauką dzieci w polskich szkołach. Wyjątki obejmą m.in. osoby z niepełnosprawnościami.
ZUS będzie weryfikował dane w swoich systemach, a także wymieniał informacje z innymi instytucjami publicznymi. W praktyce oznacza to, że urząd sam sprawdzi, czy dana osoba pracuje, odprowadza składki i przebywa w Polsce.
– Jedynie w przypadkach wyjaśniania wątpliwości klient może zostać poproszony o dostarczenie dodatkowych dokumentów – wyjaśnia ZUS.
Dodatkowym warunkiem będzie wysokość dochodu – cudzoziemiec musi osiągać co najmniej 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2025 roku będzie to 2333 zł brutto miesięcznie.
800 plus tylko dla aktywnych
Nowelizacja ma na celu powiązanie wsparcia finansowego z faktycznym zaangażowaniem zawodowym rodziców przebywających w Polsce. ZUS będzie co miesiąc weryfikował, czy cudzoziemiec pozostawał aktywny zawodowo. Jeśli w danym miesiącu nie pracował, świadczenie zostanie wstrzymane i przelew nie trafi na konto.
Instytucja będzie też korzystać z danych Straży Granicznej, by sprawdzać, czy beneficjent nie wyjechał z Polski. W przypadku opuszczenia kraju świadczenie zostanie zawieszone.
Zmiany mają wejść w życie etapami – najpierw dla Ukraińców, a następnie dla pozostałych cudzoziemców. Jak podkreśla ZUS, celem jest „uszczelnienie systemu” i zapewnienie, że pieniądze z programu 800 plus trafiają do osób rzeczywiście związanych z polskim rynkiem pracy i systemem edukacji.
Zobacz także: Ulice Lublina kiedyś i dziś. Zobacz porównanie