Doceniona renowacja zabytku z woj. lubelskiego
Zamość po raz kolejny udowodnił, że potrafi dbać o swoje dziedzictwo kulturowe. Podczas gali w Żyrardowie miasto zostało wyróżnione w prestiżowym konkursie „Zabytek Zadbany”. Nagrodę z rąk minister kultury i dziedzictwa narodowego odebrał prezydent Zamościa Rafał Zwolak oraz dyrektor Anna Gruszka. Wyróżnienie przyznano za odrestaurowanie Starej Bramy Lwowskiej, będącej integralną częścią twierdzy Zamość – obiektu wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
– To nagroda dla wszystkich urzędników, pracowników ZGL-u i osób zaangażowanych w renowację. Każdy miał w tym swój udział – podkreślił prezydent Rafał Zwolak.
Wyróżnienie to nie tylko potwierdza wysoką jakość przeprowadzonych prac, ale również stanowi dowód na to, że Zamość konsekwentnie inwestuje w ochronę historycznych obiektów. Jednak obok tego sukcesu istnieje także poważny problem – jeden z najważniejszych zabytków miasta znajduje się w stanie alarmującym.
Pałac Zamoyskich – perła w kryzysie
Jeszcze tego samego dnia, kiedy władze miasta odbierały nagrodę za Bramę Lwowską, prezydent Zamościa skierował do Ministerstwa Kultury oficjalne pismo w sprawie ratowania Pałacu Zamoyskich. Ten XVI-wieczny obiekt, dawna rezydencja Jana Zamoyskiego i rodu Zamoyskich, od lat czeka na kompleksową rewitalizację. Niestety, jego stan techniczny pogarsza się z miesiąca na miesiąc.
Pałac, do końca 2023 roku pełniący funkcję tymczasowej siedziby I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Zamoyskiego, dziś stoi pusty i niszczeje. Widoczne są pęknięcia konstrukcyjne, zawilgocenie murów, zniszczenia elewacji i wnętrz. Brak remontu w najbliższym czasie może doprowadzić do nieodwracalnej degradacji tego wyjątkowego zabytku.
Jak zaznacza prezydent Zwolak, miasto nie dysponuje wystarczającymi środkami finansowymi, by samodzielnie podjąć się tak ogromnego przedsięwzięcia.
– Zamość ma przygotowaną dokumentację architektoniczną, ale potrzeba szczegółowych badań, ekspertyz i pełnej dokumentacji technicznej. To proces pracochłonny, kosztowny i przekraczający nasze możliwości budżetowe – napisał w liście do minister.
Edukacyjne marzenia i apel o pomoc
Władze miasta nie chcą jednak ograniczać się tylko do ratowania obiektu. W piśmie skierowanym do minister kultury Rafał Zwolak zaproponował, aby w odnowionym pałacu powstało Centrum Eksperymentalno-Naukowe dla dzieci i młodzieży. Byłoby to miejsce łączące ochronę dziedzictwa z nowoczesną edukacją, w którym młodzi ludzie mogliby uczestniczyć w warsztatach, eksperymentach i projektach badawczych.
W ramach planowanego centrum miałyby działać także laboratoria ekologiczne, pozwalające młodzieży poznawać odnawialne źródła energii i technologie przyjazne środowisku.
Zobacz także: Brama Lwowska w Zamościu na starych zdjęciach
