Lubelscy liderzy zamożności w 2024 roku
W kategorii „miasteczka powiatowe” najzamożniejsze w województwie lubelskim okazały się:
- Puławy: z dochodem 6484,39 zł na jednego mieszkańca
- Tomaszów Lubelski: z dochodem 5692,67 zł na jednego mieszkańca
- Łuków: z dochodem 5624,03 zł na jednego mieszkańca
Puławy po raz kolejny udowadniają swoją silną pozycję gospodarczą w regionie. Tomaszów Lubelski utrzymał stabilne miejsce w krajowej czołówce, a Łuków awansował aż o 18 pozycji, potwierdzając rosnący potencjał finansowy tego miasta.
Na kolejnych miejscach uplasowały się: Ryki, Lubartów, Biłgoraj, Świdnik, Radzyń Podlaski, Opole Lubelskie oraz Hrubieszów. Każde z tych miast przekroczyło próg 4900 zł dochodu per capita, co świadczy o solidnym zapleczu finansowym lokalnych samorządów.
Puławy na czele. Przemysł, historia i rozwój
Liderem tegorocznego zestawienia zostały Puławy, które zajęły 26. miejsce w Polsce, poprawiając swoją pozycję o cztery miejsca w porównaniu do ubiegłego roku. To nie tylko najzamożniejsze miasto województwa, ale również jedno z najlepiej rozwijających się w kraju pod względem finansowym.
Puławy leżą nad Wisłą, w zachodniej części województwa lubelskiego. To ważny ośrodek przemysłowy i naukowy, znany przede wszystkim z działalności Grupy Azoty Puławy – jednej z największych firm chemicznych w Polsce. Wysokie wpływy z podatków lokalnych oraz stabilne zatrudnienie w sektorze przemysłowym i usługowym przekładają się na zasobny budżet miasta.
Poza przemysłem Puławy są także kulturalnym i turystycznym punktem na mapie regionu. Pałac Czartoryskich i otaczający go park to jedna z najpiękniejszych rezydencji arystokratycznych w Polsce. Miasto stawia też na zrównoważony rozwój – inwestuje w infrastrukturę, edukację i zielone przestrzenie. Stabilność finansowa pozwala realizować ambitne plany rozwoju, co bezpośrednio wpływa na komfort życia mieszkańców.
Zobacz także: Tak kiedyś wyglądały Puławy! Zobacz stare zdjęcia
To najbogatsze miasta w woj. lubelskim
Ciekawym przypadkiem są Ryki, które jeszcze rok temu zajmowały odległe 162. miejsce, a teraz wskoczyły na 101. pozycję w kraju. To jeden z największych awansów w regionie, związany najpewniej z lepszym ściąganiem podatków i ograniczeniem wydatków bieżących.
Z kolei Świdnik, miasto znane z przemysłu lotniczego, awansowało z 191. miejsca na 149., osiągając dochód ponad 5300 zł per capita. Wciąż jednak pozostaje poniżej średniej krajowej, co pokazuje, jak duże są różnice między miastami w regionie.
Hrubieszów, z dochodem 4987,22 zł, znalazł się najniżej w województwie wśród pierwszej dziesiątki lubelskich miast. Choć to wciąż solidny wynik, w skali kraju oznacza spadek z 206. na 217. miejsce. Podobnie niewielkie przesunięcia zanotowały Lubartów i Biłgoraj.
Jak powstał ranking czasopisma „Wspólnota”?
Ranking opracowany przez czasopismo „Wspólnota” to jeden z najważniejszych i najbardziej wiarygodnych przeglądów finansów samorządów w Polsce. Metoda obliczania wskaźnika zamożności pozostała niezmienna – bierze pod uwagę skorygowane dochody lokalnych budżetów podzielone przez liczbę mieszkańców.
Najważniejsze korekty obejmują:
- Pominięcie dotacji celowych – jednorazowe wpływy (np. z funduszy unijnych) nie są uwzględniane, aby uniknąć sztucznego zawyżenia dochodów
- Odjęcie tzw. podatku janosikowego – samorządy wspierające uboższe regiony mają niższy końcowy wynik
- Doliczenie ulg i zwolnień w podatkach lokalnych – dzięki temu porównuje się faktyczną zamożność, a nie efekty fiskalnej polityki samorządów
Zestawienie nie obejmuje miast na prawach powiatu (np. Lublina), a skupia się wyłącznie na mniejszych ośrodkach miejskich – powiatowych i gminnych. To one najczęściej odzwierciedlają realne wyzwania i możliwości rozwoju regionów.
Trendy ogólnopolskie. Co się dzieje z finansami samorządów w 2024?
Rok 2024 przyniósł pozytywne zmiany w finansach samorządów. Po raz pierwszy od kilku lat dynamika wzrostu dochodów JST (jednostek samorządu terytorialnego) przewyższyła tempo wzrostu PKB oraz przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Oznacza to, że samorządy nie tylko mają więcej pieniędzy, ale też szybciej się rozwijają niż cała gospodarka.
Najważniejsze tendencje to:
- Wzrost dochodów budżetowych we wszystkich kategoriach jednostek – od gmin, przez powiaty, po województwa
- Poprawa dochodów własnych, zwłaszcza z udziału w podatku PIT
- Większa nadwyżka operacyjna brutto, czyli pieniędzy pozostających po pokryciu wydatków bieżących
Wpływ na to miała również nowa ustawa o dochodach JST, przyjęta pod koniec 2023 roku. Choć jej skutki w pełni będą widoczne dopiero za rok lub dwa, już teraz widać pierwsze przesunięcia w rankingach. Dla wielu samorządów oznacza to więcej środków na inwestycje, ale też większe wyzwania w zakresie planowania budżetu.
Zobacz także: Carnaval Sztukmistrzów i Urban Highline Festival 2025 - ostatni dzień
