Stado żubrów w woj. lubelskim
Leśniczy leśnictwa Dolina Branwi Jakub Myszak, który pełni rolę opiekuna janowskich żubrów, przypomniał, że pierwsze 10 sztuk przyjechało w 2021 r. z Puszczy Boreckiej i nadleśnictwa Kobiór. Obecnie stado liczy 14 osobników, w tym trzy cielaki z zeszłego roku (dwa byczki i jedna jałówka). Pozostałe to byki w wieku 2-3 lat i dziewięć dorosłych żubrów (cztery byki i pięć krów).
- Bardzo nas cieszy, że stado się powiększa i żubry się rozmnażają. Kolejne będą przychodzić na świat od czerwca. Spodziewamy się dwóch, trzech wycieleń. To sygnał, że wszystko jest w porządku, zwierzęta zdążyły się zaaklimatyzować i dobrze czują się w tym środowisku – ocenił leśniczy.
Lasy Janowskie – tylko tutaj żyją żubry
Lasy Janowskie to jedyne miejsce na Lubelszczyźnie, gdzie żubry żyją na wolności. Wpisują się w strategię odtwarzania populacji tego gatunku w Polsce. Według założeń planowane jest powiększenie stada do 30 osobników.
Według leśniczego pierwszy rok życia żubra jest dla niego najtrudniejszy. Decydują o tym w głównej mierze kwestie fizyczne.
- Podczas pobierania pokarmu maluszek może zostać kopnięty przypadkowo przez dorosłego osobnika albo przewrócić się i połamać się podczas biegu, ucieczki przed zagrożeniem. Wynika to z dużej dysproporcji między młodym a dorosłym żubrem, który potrafi ważyć ok. 800 kg – powiedział opiekun stada.
Do tych zagrożeń należy zaliczyć również presję innych drapieżników, m.in. wilków. W Lasach Janowskich nie zanotowano jeszcze przypadku ataku wilka na żubra.
- Aczkolwiek w czasie zimy na śniegu obserwowałem ślady wilków w miejscach, gdzie żubry przebywały. To by oznaczało, że były gdzieś w ich pobliżu – dodał opiekun stada.
Przez większość roku żubry posilają się przede wszystkim roślinami, jak trawa, zioła, liście, pędy roślin i kora drzew. W chłodniejszych miesiącach – przy ograniczonej dostępności do miejsc żerowania – leśnicy dokarmiają żubry.
- Staramy się im trochę urozmaicać jadłospis. Są to m.in. buraki, marchew, dynia, owies, siano i sól w kostkach do lizania – wymienił leśniczy Myszak.
Podkreślił, że większość dnia mija żubrom właśnie na jedzeniu – przemieszczają się wolnym krokiem i cały czas coś skubią i przeżuwają. Lubią też wylegiwać się w słońcu, zażywając kąpieli piaskowych.
- Kładą się na plecy kopytami do góry i w ten sposób – ocierając sierść o piasek – usuwają sobie pasożyty ze skóry – opisał opiekun.
Pracownicy nadleśnictwa monitorują stan zdrowotny tych zwierząt dzięki bezpośredniej obserwacji i fotopułapkom w lesie. Co roku wiosną i jesienią zbierane są też żubrze odchody do badań parazytologicznych na obecność pasożytów. Wynika z nich, że janowskie żubry są w dobrej kondycji.
Gdzie można znaleźć żubry w woj. lubelskim?
Ekspert zapytany, czy odwiedzający Lasy Janowskie mają szansę spotkać żubra na żywo, odparł, że jest to jak najbardziej prawdopodobnie, ale nie można przyjąć, że na pewno się je spotka.
- Decyduje o tym przypadek, ale takie spotkania się zdarzają. Żubry się ciągle przemieszczają, stąd trudno powiedzieć, gdzie akurat się znajdują. Ich ulubionym terenem jest wschodnia część kompleksu Lasów Janowskich, w dolinach dwóch rzek – powiedział leśniczy.
Żubr jest niezwykle czujnym zwierzęciem i nie pozwala podejść bliżej do siebie. Gdy zobaczy człowieka, odwraca łeb w jego kierunku, ocenia zagrożenie, ale nadal przeżuwa pokarm, przyglądając się spokojne.
- Nie są płochliwe. Czekają, a gdy przekroczy się granicę ok. 30 metrów, to wtedy się oddalają – podkreślił leśniczy.
Żubry są gatunkiem pod ścisłą ochroną. Są największymi ssakami Europy. Długość ciała wynosi 2,5-3,5 m, wysokość w kłębie dochodzi do dwóch metrów, waga do 1000 kg. Żyją około 20 lat.
Zobacz także: Jeden z zabytków w Lublinie ma szansę na kolejne życie. Co dalej z Dworkiem Grafa?
