Recenzja gry: Cezar. Czy w 20 minut da się zawładnąć Rzymem?

Chodzi oczywiście o „Alea iacta est” (łac. kości zostały rzucone - słowa wypowiedziane przez Cezara podczas przekraczania rzeki Rubikon) oraz „Еt tu, Brute?" (łac. I ty, Brutusie, przeciwko mnie? - domniemane, ostatnie słowa w życiu Julisza Cezara). W tej grze nie ma jednak ani kości, ani tym bardziej jawnej zdrady ze strony współgracza (jednego, bo gra się maksymalnie w dwie osoby). Od samego początku to szybkie i konkretne przeciąganie liny - na czyją korzyść przechyli się szala władzy nad Rzymem i całą Republiką?

Jak czytamy w instrukcji, gra przenosi nas do Republiki Rzymskiej, w której od 49 roku p.n.e. Gajusz Juliusz Cezar i Gnejusz Pompejusz Wielki toczyli wojnę domową. Dwaj genialni wodzowie, którzy przy wsparciu wiernych legionów odnieśli wielkie zwycięstwa poza granicami Republiki, postanowili wystąpić przeciwko sobie w walce o panowanie nad Rzymem.

Jak zatem możemy doprowadzić do naszego zwycięstwa? Z jednej strony - musimy przejmować poszczególne prowincje Republiki, a z drugiej - zadbać o poparcie ze strony Senatu. Oba cele osiągniemy poprzez umieszczanie żetonów Legionów na planszy (przedstawiającej mapę Republiki Rzymskiej). Jest jednak szkopuł - nasze wojska wysyłamy na granicę między dwoma prowincjami. Żeton podzielony jest na dwie części. Musimy zatem zdecydować, która z prowincji otrzyma większe wsparcie naszych żołnierzy, a która mniejsze (choć są i żetony o równej wartości na obu połowach). Legionów nie możemy jednak wysyłać tam, gdzie nam się to żywnie podoba. Na mapie znajdziemy 3 ikony, do których będziemy musieli dopasować ikony na żetonach Legionów. W końcu walczący w zwarciu hastati nie mogą pojawić się znikąd pośrodku Morza Tyrreńskiego, przyda się tam bardziej trirema... Na szczęście są też żetony-jokery, które można wysyłać na każdą granicę, bez względu na ikonę.

Gra kończy się na dwa sposoby: albo umieścimy na mapie wszystkie nasze znaczniki władzy, albo nasz przeciwnik nie będzie już mógł umieścić na planszy żetonów Legionów.

Trzeba też jasno zaznaczyć, że w trakcie rozgrywki nie będziemy mieli do czynienia z krwawymi starciami armii. Nie będziemy tu dowodzić kohortami, ani centuriami. Sama strategia ograniczona jest do rozmieszania żetonów wojsk na mapie. Trochę to abstrakcyjne, ale ma swoje uzasadnienie we wspomnianych już w tytule artykułu 20 minutach rozgrywki.

Całe nasze wojsko z początku przebywa w... czarnym, materiałowym woreczku. To stamtąd losujemy żetony, które następnie trafiają za zasłonkę. Pełni ona dwie funkcje: po pierwsze - nasz przeciwnik nie wie, jakimi wojskami obecnie dysponujemy, po drugie - mamy tam wydrukowany skrót działań, które wykonujemy podczas naszej tury oraz krótki opis żetonów korzyści.

To dzięki nim będziemy mogli: natychmiast przeprowadzić kolejną naszą turę (żeton taktyka), dobrać za osłonkę dodatkowy żeton Legionów (żeton bogactwo), pozbawić przeciwnika kontroli nad prowincją lub rozbić jedną z jego armii (żeton siła) lub uzyskać poparcie senatorów (żeton senat).

Mam za sobą już pierwszą rozgrywkę która potwierdziła, że w czasie zaledwie 20 minut da się nie tylko przeprowadzić kampanię Cezar vs Pompejusz, ale także wytłumaczyć zasady osobie, która nie zaglądała wcześniej do instrukcji. W rolę Juliusza wcieliła się moja żona, ja - na tych kilkanaście minut stałem się jej największym ówczesnym przeciwnikiem, Pompejuszem. Podczas gdy żona skupiła się na pozyskiwaniu poparcia Senatu, ja postanowiłem zadbać o przewagę na polu bitwy (przejmując prowincje), tymczasowo „olewając” relacje z senatorami. Jakże szybko przekonałem się, że droga obrana przeze mnie była błędna... Kilka pierwszych tur powiększyło przewagę żony, która nie tylko zyskiwała poparcie Senatu, ale i kolejne prowincje...

Historia potoczyła się zgodnie z zapisami w podręcznikach - to Cezar zwyciężył i zapewnił sobie dominację nad Rzymem. Muszę teraz tylko pamiętać, żeby nie organizować wycieczki do Egiptu, żeby nie skończyć jak Pompejusz...

Dobre wieści dla tych, którzy nie zawsze mają kogo namówić na wspólne posiedzenie przy stole. Gra planszowa Cezar ma również tryb solo. Gramy przeciwko „auto-Brutusowi”. Nasz przeciwnik podejmuje decyzje na podstawie ikon zawartych na płytkach rozkazów, które losujemy na początku gry (mamy tu do wyboru trzy poziomy trudności). Następnie musimy jedynie stosować się do „kilku” zasad i... Spróbować zawładnąć Rzymem.

Kilka słów o wykonaniu gry. Mamy tu do czynienia ze standardową (w moim mniemaniu - wystarczającą) grubością kartonu. Druk jest czytelny, rysunki klimatyczne a żetony leżące na mapie nie zlewają się z tłem. Wszystko jest przejrzyste i jeden rzut oka wystarczy, aby ogarnąć wzrokiem rozkład sił na planszy. Instrukcja napisana jest klarownie, a przyswajanie wiedzy bardzo ułatwiają kolory, odnoszące się do stron konfliktu, rodzajów żetonów i obszarów gry. Do tego mamy mnóstwo przykładów wraz z grafikami, które wyjaśniają pojawiające się wątpliwości. Miłym akcentem jest numeracja stron w instrukcji - mamy tu do czynienia z liczbami... rzymskimi. Do gry dołączone są woreczki strunowe (to już standard) ale także wspomniane przeze mnie wyżej czarne, materiałowe worki, w których przechowujemy nasze wojska.

Po kilku przeprowadzonych rozgrywkach, możemy sięgnąć po dodatkowe moduły, wprowadzające kolejne żetony i dodatkowe zasady: wariant trucizna, wariant wsparcie oraz wariant kontrola granic. Nie dość, że urozmaicają one grę, to jeszcze dają nowe możliwości „kombinowania” nad planszą.

Na końcu instrukcji znajdziemy ponadto krótkie omówienie historycznych realiów (Wojna domowa Juliusza Cezara z Pompejuszem Wielkim), podsumowane lista źródeł do których możemy sięgnąć, chcąc zanurzyć się głębiej w temat. To miły dodatek, który nie pojawia się we wszystkich, militarnych grach, a który pozwala nieco bardziej wgłębić się w tematykę i czasy akcji gry.

Jakie jest moje zdanie o grze Cezar? Bardzo pozytywne, to idealny tytuł na szybką wieczorną rozgrywkę (lub kilka z rzędu, w trakcie drzemki mojej córki), lub na tzw. filler, czyli przerywnik między dwoma, większymi planszówkami. Tytuł jest też na pewno regrywalny - losowe ułożenie żetonów zysku wymuszać będzie za każdym razem inne podejście do przejmowania prowincji.

Jako, że z zawodu wyuczonego jestem archeologiem, tematyka po prostu mi „siada”, a fakt, że moja żona równie chętnie zasiadła do rozgrywki (nie jest fanką gier militarnych ani otwartego konfliktu 1 vs 1) każe sądzić, że i inne osoby także dadzą się namówić na 20-minutowe starcie dwóch legendarnych dowódców Republiki Rzymskiej.

Według wydawcy, minimalny wiek gracza to 12 lat. I myślę, że nie ma co niżej schodzić z tym wiekiem, nie tylko ze względu na tematykę (wojna, choć bezkrwawa, to nadal wojna) ale i na konieczność analizowania na bieżąco sytuacji na planszy. To może przytłoczyć młodszego gracza.

Czy zmienicie historię Rzymu - przejmując nad nim władzę jako Pompejusz, czy jednak pójdziecie jej znanym torem, zwyciężając jako Gajusz Juliusz Cezar? Przekonajcie się sami. Premiera gry Cezar - już 23 października. Po szczegóły odsyłam na stronę wydawcy.

Dziękuję Wydawnictwu Nasza Księgarnia za bezpłatne przekazanie egzemplarza recenzenckiego. Wydawnictwo nie miało żadnego wpływu na kształt powyższej recenzji.

Zobacz galerię zdjęć: Gra planszowa Cezar - czy w 20 minut da się zawładnąć Rzymem?