Kości mamuta odnalezione na budowie S17 w woj. lubelskim! „Niezwykle rzadkie znalezisko”. Zobacz zdjęcia

Kości mamuta odnalezione przy budowie S17 w woj. lubelskim

Niezwykłego odkrycia dokonano podczas badań wykopaliskowych na stanowisku archeologicznym w Łabuniach niedaleko Zamościa w woj. lubelskim, które są prowadzone w związku z budową drogi ekspresowej S17. W trakcie prac realizowanych na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad przez firmę APB THOR natrafiono na szczątki mamuta.

– Miejsce to zostało wytypowane przez Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do przeprowadzenia badań, a prace w terenie rozpoczęły się jeszcze jesienią ubiegłego roku. W trakcie badań archeolodzy znaleźli m. in. cios mamuta oraz fragment miednicy, który należał najprawdopodobniej także do mamuta lub słonia leśnego – mówi Łukasz Minkiewicz, rzecznik prasowy GDDKiA w Lublinie.

Obie znalezione kości są zachowane jedynie fragmentarycznie i mocno pokruszone, dlatego wymagały specjalnego zabezpieczenia w trakcie eksploracji i ostrożności podczas próby ich wydobycia w całości. Finalnie szczątki zostały zabezpieczone przez naukowców z Instytutu Nauk o Ziemi i Środowisku oraz Instytutu Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Obecnie trafiły na Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS, gdzie zostaną przeprowadzone ich dalsze badania w odpowiednich warunkach. Zaplanowane są analizy, datowanie oraz zaawansowane badania archeozoologiczne i geologiczne.

– Podczas ratowniczych badań wykopaliskowych (...) odkryte zostały dwie dość nietypowe kości zwierzęce, zalegające płytko pod powierzchnią ziemi, tuż poniżej współczesnej warstwy ornej. Mimo wstępnego etapu badań należy podkreślić, że jest to bardzo ważne pod względem naukowym znalezisko szczątków kostnych fauny plejstoceńskiej, a przy tym niezwykle rzadkie w kontekście badań wykopaliskowych prowadzonych dotychczas na terenie Lubelszczyzny – zaznacza dr hab. Marcin Szeliga, zastępca dyrektora Instytutu Archeologii UMCS.

Po zakończeniu szczegółowych badań planowana jest próba konserwacji znalezisk, która być może pozwoli na ich późniejszą ekspozycję.

Dr hab. Przemysław Mroczek, prof. UMCS z Katedry Geomorfologii i Paleogeografii Instytutu Nauk o Ziemi i Środowisku UMCS, który przeprowadził wstępną ekspertyzę geomorfologiczną tego stanowiska archeologicznego, wiąże odkryte szczątki z mamutami włochatymi.

– Chronologicznie, są to szczątki plejstoceńskie, podczas gdy udokumentowane na stanowisku osadnictwo pochodzi z okresu średniowiecza. Znalezisko ma charakter unikatowy w skali regionu – odkrycia szczątków plejstoceńskich mamutów na Lubelszczyźnie należą do rzadkości – podkreśla profesor.

Dodajmy, że plejstocen to okres w dziejach Ziemi, który nazywany jest „epoką lodowcową” i trwał między 2,6 mln a 11,7 tys. lat temu.

Znaleziska przy budowie S17 w pow. zamojskim na Lubelszczyźnie 

Dotychczas, podczas prac przy budowie S17 na stanowisku w Łabuniach archeolodzy przebadali obszar około 240 arów, na których potwierdzili pozostałości średniowiecznej osady.

– Udokumentowali i przebadali około 650 nieruchomych obiektów archeologicznych, datowanych wstępnie na wczesne oraz późne średniowiecze. Odkryli pozostałości obiektów mieszkalnych wraz z towarzyszącymi im dołami posłupowymi i jamami gospodarczymi oraz dwie studnie z obudowami z drewnianych desek – wylicza Minkiewicz z GDDKiA Lublin.

W trakcie prac odkryto też kilkaset fragmentów ceramiki, kawałki kości zwierzęcych, kamienne żarno czy narzędzia krzemienne. 

Znaleziska w Łabuniach to jednak niejedyne odkrycia, jakich dokonano w ostatnim czasie w związku z badaniami archeologicznymi przy budowie ekspresówki w woj. lubelskim. Dla przykładu, ostatnio w okolicach Bełżca natrafiono na żelbetowy bunkier z czasów II wojny światowej.

Dodajmy, że na trzech odcinkach S17 o łącznej długości ok. 50 km (mowa o trasach Zamość Wschód - Zamość Południe, Zamość Południe - Tomaszów Lubelski oraz Tomaszów Lubelski - Hrebenne), GDDKiA przewidziała 17 stanowisk archeologicznych liczących łącznie około 25 ha. Zostały one wytypowane na wcześniejszych etapach przygotowywania tej inwestycji. – Nie powinny mieć wpływu na termin jej realizacji – zaznacza Minkiewicz. 

GDDKiA jeszcze w 2025 r. chce zacząć budowę trzech nowych odcinków S17 na trasie Zamość-Hrebenne.