Czarno-białe zdjęcia w oknach kamienic na Starym Mieście w Lublinie – geneza
Czarno-białe zdjęcia, a dokładniej portrety, zdobią kilka staromiejskich kamienic w Lublinie. To, co może dziwić, to fakt, że nie są one umieszczone na ścianach, ale widnieją w otworach okiennych, niejako zastępując szyby. Dziś niewiele osób wie, skąd i dlaczego się tam wzięły, dlatego teraz pokrótce chcemy przypomnieć wam ich genezę.
Aby to zrobić, powinniśmy się cofnąć do 2010 r. i przygotowań do remontu w kamienicy przy ul. Rynek 4, gdzie dziś mieści się restauracja Trybunalska City Pub, bo to właśnie w ich trakcie dokonano niecodziennego odkrycia.
„Kolekcja szklanych negatywów odnaleziona w 2010 roku w kamienicy przy Rynku 4 składa się z ponad 2700 negatywów w różnych formatach od 6x9 cm do 13x18 cm. Fotografie zostały wykonane pomiędzy 1914 a 1939 rokiem. Kolekcja została odnaleziona w trakcie porządkowania i wykonywania badań architektonicznych, poprzedzających prace remontowo-adaptacyjne w kamienicy” – czytamy na stronie internetowej Ośrodka Brama Grodzka – Teatr NN.
Kolekcja negatywów odkryta w kamienicy przy Rynku w Lublinie. Co wiemy o odnalezionych zdjęciach?
Następnie zdjęcia zostały zabezpieczone i poddane oczyszczeniu. Na odnalezionych negatywach uwiecznione zostały przede wszystkim portrety ludzi. W kolekcji znalazły się zarówno zdjęcia pojedynczych osób, jak i fotografie grupowe, rodzinne, czy ukazujące poszczególnych ludzi podczas wykonywania pracy. Część zdjęć przedstawia ponadto dokumentację z ważnych wydarzeń z tamtego okresu, jak np. otwarcie Jesziwy. Co więcej, okazuje się, że nie wszystkie fotografie były wykonywane w Lublinie, bo na niektórych z nich można dostrzec opisy wskazujące, że powstały w innych miejscowościach na Lubelszczyźnie, np. w okolicach Lubartowa czy Nałęczowa; inne z kolei posiadają inicjały.
W 2012 r. właściciele kamienicy, w której odnaleziono negatywy, przekazali całą kolekcję do depozytu Ośrodka Bramy Grodzkiej – Teatru NN w Lublinie. Następnie, placówka udostępniła je na swojej stronie internetowej, dzięki czemu członkowie rodzin niektórych sportretowanych postaci rozpoznali na nich swoich krewnych.
Co więcej, badaczom udało się z dużym prawdopodobieństwem wytypować autora odkrytych negatywów. Był nim najprawdopodobniej Abram Zylberberg, który figuruje na liście mieszkańców kamienicy przy Rynku 4 z 1940 r.
Odnalezione portrety stworzyły „Okna Inspiracji” na Starym Mieście w Lublinie
Niektóre z odnalezionych portretów można do dziś podziwiać nie tylko w wirtualnej kolekcji Teatru NN, ale i fizycznie, bowiem zagościły one w oknach kamienic na lubelskim Starym Mieście. Dzięki współpracy z Miastem Lublin, przed laty powstał projekt pod nazwą „Okna Inspiracji”, dzięki któremu pierwsze cztery zdjęcia zostały zamontowane w kamienicy przy Rynku 4, czyli tam, gdzie została odnaleziona kolekcja licząca ponad 2,7 tys. negatywów.
W niedługim czasie kolejne kilkanaście portretów zagościło w oknach innych staromiejskich budynków i tak możemy podziwiać je również dzisiaj. Aktualnie czarno-białe fotografie zobaczycie między innymi na kilku kamienicach przy ul. Rynek, czy przy ul. Bramowej.
Zobaczcie zdjęcia!
Warty podkreślenia jest ponadto fakt, że kolekcja negatywów stała się inspiracją między innymi do stworzenia licznych artykułów, a nawet powstania książki autorstwa Iwony Chmielewskiej pt. „Dopóki niebo nie płacze”, a także dokumentu w reż. Nataszy Ziółkowskiej-Kurczuk zatytułowanego „Twarze nieistniejącego Miasta”.
O szczegółach możecie przeczytać na stronie Ośrodka Bramy Grodzkiej – Teatru NN.