HISTORIA

Wybudowany w połowie XVII wieku zdobi centrum Lublina. Historia Pałacu Parysów. Zdjęcia

2025-03-06 15:52

Podróżując ulicą Narutowicza w kierunku ulicy Bernardyńskiej Vis-à-vis kościoła pw. Nawrócenia św. Pawła można dostrzec po lewej stronie pałac, który powstał w połowie XVII wieku! Przedstawiamy jego historię.

Spis treści

  1. Plac Wolności i jego zabytki
  2. Pałac Parysów z XVII wieku także zdobi plac Wolności

Plac Wolności i jego zabytki

Ale zacznijmy od faktów. W tej części miasta znajduje się m.in. kościół pw. Nawrócenia św. Pawła, który jest zlokalizowany na południe od obecnego placu Wolności (dawny plac Bernardyński). Jak możemy przeczytać na stronie internetowej Teatru NN, dawny zespół klasztorny bernardynów został założony w 1459 roku.

- Budowę kościoła ukończono do 1497 roku, następnie wzniesiono klasztor, a około 1519 roku cały zespół budynków otoczono murem. Według legendy dokończenie budowy kościoła było możliwe dzięki anonimowemu darczyńcy, który przekazał na rzecz zakonników skrzynię złota, na wozie zaprzężonym w dwa woły. W 1569 roku kościół bernardynów odegrał znaczącą rolę w czasie zawarcia Unii Lubelskiej – informuje Teatr NN.

Świątynia nie była oszczędzona przez pożar Lublina w 1557 roku. Kościół ucierpiał w kolejnym pożarze, tym razem w 1602. Od 1884 roku do dziś przy kościele św. Pawła działa parafia.

Co więcej, w tej części miasta znajdował się również Pałac Tarłów. Teren, na którym miał powstać, należał w XVI i XVII wieku do możnej rodziny różnowierczej Słupeckich herbu Rawicz.

- Po śmierci ostatniego z rodu Słupeckich dwór często zmieniał właściciela, w 1701 roku trafił w ręce rodziny Tarłów herbu Topór. Oni też są domniemanymi fundatorami pałacu. Data jego budowy nie jest znana. Możemy określić ją jedynie w przybliżeniu na trzecią ćwierć XVII wieku – informuje Teatr NN.

Pałac Parysów z XVII wieku także zdobi plac Wolności

Jak się okazuje, nie tylko te historyczne atrakcje zdobią tę część miasta. Jedną z nich jest Pałac Parysów. Jak informuje Teatr NN: „W XVII wieku w miejscu obecnego pałacu stał dom Bartłomieja Wilczka, mieszczanina lubelskiego, prokuratora zgromadzenia sióstr karmelitanek w Lublinie”.

W 1629 roku Wilczek scedował swój dom na Prokopa Leśniowolskiego. A ten z kolei przekazał go synowi, który kilka lat później zmarł. Całym majątkiem zarządzała jednak wdowa, Anna z Sapiehów.

- Anna z Sapiehów wyszła po raz drugi za mąż w 1661 roku. Jej mężem został Zygmunt Feliks Parys, dworzanin królewski, późniejszy kasztelan i wojewoda lubelski. To z jego inicjatywy dawny dom Wilczka został rozbudowany, uzyskał obecną bryłę i funkcję reprezentacyjną – informuje Teatr NN.

Jak informuje Teatr NN: „Po śmierci Zygmunta Feliksa rozgorzały spory o nieruchomość. Procesy sądowe pomiędzy rodziną Parysów, a Roztworowskimi i Dłużewskimi – spadkobiercami Leśniowolskich – trwały prawie trzydzieści lat. Sprawa trafiła nawet na wokandę Trybunału Koronnego”.

W tamtym okresie obiekt zaczął popadać w ruinę. Lepsze czasy dla Pałacu Parysów zaczęły się w XX wieku. W 1948 roku Towarzystwo Dobroczynności zostało właścicielem całego budynku. Jednakże w 1962 roku obiekt przeszedł na własność skarbu państwa. Z kolei w 1984 roku wybuchł pożar.

- Mieszkańców wykwaterowano, a następnie dokonano generalnego remontu i przystosowania na potrzeby nowego właściciela, którym został PEWEX Warszawa. Udostępnienie obiektu dla celów handlowych nastąpiło w 1987 roku. Obecnie obiekt jest siedzibą wielu przedsiębiorstw handlowych i usługowych – informuje Teatr NN.

WERSJA FB_Mieszkańcy dają pomysły, Lublin daje kasę
Czy to miasto leży w woj. lubelskim? Prosty test z geografii
Pytanie 1 z 15
W woj. lubelskim leży Międzyrzec Podlaski.