Za trzy lata wszystko się zmieni
Nowy system orzecznictwa jest długo oczekiwaną reformą, o którą od lat apelują środowiska osób z niepełnosprawnością. Na potrzebę wdrożenia zmian zwracał uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich. W wystąpieniu do ministerstwa rodziny ze stycznia 2025 r. Marcin Wiącek przypomniał, że obecnie jest kilka systemów orzekania, a prace nad ich ujednoliceniem do dziś nie zostały ukończone.
Wiceminister rodziny, pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Łukasz Krasoń poinformował, że „finalizowane są prace przygotowawcze w sprawie projektu, którego celem będzie nowy, lepszy system orzekania o niepełnosprawności w Polsce”.
- Prawie 200 milionów złotych z Unii Europejskiej przekażemy na prace analityczne i przygotowanie nowego systemu EKSMOoN, czyli głównego teleinformatycznego systemu monitoringu orzekania o niepełnosprawności - przekazał Krasoń.
Zapowiedział, że „w ciągu najbliższych dwóch, trzech lat ten system zostanie kompletnie przebudowany”.
- Prace ruszyły. To jest proces zaplanowany do pierwszej połowy 2028 roku, ale ta główna część dotycząca nowego systemu - wedle planów – ma powstać do połowy 2027 roku, czyli jeszcze przed planowanymi wyborami parlamentarnymi. Mam wielką nadzieję, że tak się stanie - podkreślił wiceminister.
Rentę socjalną w Polsce pobiera 300 tys. osób
Szerokie dyskusje wzbudza też uchwalona w ubiegłym roku nowelizacja ustawy w sprawie dodatku dopełniającego do renty socjalnej w wysokości 2520 zł. Jest to dodatkowe świadczenie pieniężne przysługujące osobom uprawnionym do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji.
Podczas prac parlamentarnych senackie biuro legislacyjne podnosiło kwestie zgodności przepisów z konstytucją, a konkretnie z zasadą równości. Jak argumentowano, wsparcia nie przyznano osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji, które są uprawnione do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, mimo że są w podobnej sytuacji.
Wiceminister Krasoń zapowiedział, że grupa uprawnionych do dodatku będzie rozszerzona.
- Jeszcze w listopadzie poprzedniego roku złożyliśmy wniosek o wpis do wykazu prac legislacyjnych rządu projektu poszerzającego grupy pobierające dodatek dopełniający o osoby całkowicie niezdolne do samodzielnej egzystencji, które są uprawnione do innych rent niż renta socjalna - poinformował.
Pełnomocnik rządu zaznaczył, że obecnie toczą się prace analityczne przy KPRM-ie w sprawie przeglądu świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami tak, aby znaleźć możliwości finansowania tego typu dodatku także dla innej grupy.
- Mamy dziś blisko sześćdziesiąt świadczeń kierowanych do osób z niepełnosprawnościami - pieniężnych, niepieniężnych, różnych upustów. To jest bardzo duża liczba, a środki, które idą na ten cel to rocznie blisko sześćdziesiąt miliardów złotych. Mamy też pięć systemów orzekania. To trzeba uporządkować - podkreślił.
Pierwsza wypłata dodatku dopełniającego ma nastąpić w maju 2025 r. w terminach płatności rent socjalnych, z wyrównaniem od 1 stycznia 2025 r. Świadczenie ma trafić do około 130 tys. osób. W sumie rentę socjalną pobiera około 300 tys. osób.
Zobacz także: Otwarcie poradni ortopedycznej w WOMP-ie w Lublinie
