Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy trafił do opiniowania m.in. przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Zgodnie z propozycją rządu od 1 stycznia 2024 r. status miasta zyskały 34 miejscowości z całej Polski. W tym gronie znalazły się także 3 miejscowości z woj. lubelskiego.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, „do ministra właściwego do spraw administracji publicznej wpłynęło 50 wniosków organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego stopnia gminnego, dotyczących ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy”.
W gminach ubiegających się o zmiany dotyczące granic lub statusu miejscowości przeprowadzono konsultacje, w których większość mieszkańców poparła projekt.
We wnioskach o nadanie miejscowościom statusu miasta, lokalne władze podnosiły argument dotyczący istniejących już miejskich cech funkcjonalno-przestrzennych. Większość miejscowości aspirujących do statusu miasta wcześniej posiadała prawa miejskie, które utraciła, najczęściej w wyniku represji po Powstaniu Styczniowym.
Wsie w woj. lubelskim, które zostaną miastami
Od 1 stycznia trzy miejscowości z woj. lubelskiego uzyskały status miasta. Należy do nich Piszczac, miejscowość w pow. bialskim. Miejscowość ta już wcześniej miała prawa miejskie, ale zostały one odebrane przez władze carskie po upadku powstania styczniowego. Pod koniec stycznia ub. r. tamtejsi radni podjęli w tym celu pierwszą uchwałę i przeprowadzili konsultacje społeczne, które dały pozytywny wynik.
Drugim miastem jest Turobin w pow. biłgorajskim. W 2022 roku wniosek tej miejscowości, który został złożony w tej sprawie, został zaopiniowany negatywnie. Odmowa zapadła już wtedy na etapie sprawdzania przez wojewodę. Wówczas wytknięto m.in. braki i nieprawidłowe określanie granic miasta. Już wtedy władze zapowiadały, że błędy zostaną poprawione i dokumenty złożą ponownie. Jak widać – udało się!
Ostatnim miastem, które zostało zaopiniowane pozytywnie, jest miejscowość Czemierniki w pow. radzyńskim. Swoje prawa utracili przez duże zaangażowanie w działalność powstańczą. Rządy carskie sprawiły, że Czemierniki zostały zdegradowane do osady. Przeprowadzone konsultacje wykazały, że ponad 70 proc. mieszkańców woli mieszkać w mieście.
Tym miejscowością w woj. lubelskim nie będą miastami w 2024 roku
O prawa miejskie starały się m.in. Puchaczów w powiecie łęczyńskim. Jednak tu mieszkańcy nie poparli pomysłu radnych. W 2024 roku o status miasta starały się także:
- Kurów w powiecie puławskim,
- Markuszów w powiecie puławskim,
- Łomazy w powiecie bialskim,
- Milejowa-Osady w pow. łęczyński.
