Państwowe Muzeum na Majdanku w Lublinie obchodzi 80-lecie. To najstarsza na świecie placówka poświęcona ofiarom II wojny światowej

Państwowe Muzeum na Majdanku jest najstarszą tego typu placówką na świecie!

Państwowe Muzeum na Majdanku rozpoczęło swoją działalność jesienią 1944 r., co oznacza, że zaczęło działać jeszcze w czasie trwania II wojny światowej, kiedy wciąż funkcjonowały inne obozy koncentracyjne. W rozmowie z PAP, dyrektor placówki, Tomasz Kranz, przypomniał, że ostateczna likwidacja obozu KL Lublin nastąpiła 22 lipca 1944 r. Niemcy wywieźli wcześniej część wyposażenia, a na miejscu spalili dokumenty z kancelarii obozowej.

„Wojska sowieckie weszły na teren Majdanka kilkadziesiąt godzin po opuszczeniu go przez ostatnich więźniów. Żołnierze zastali obóz w zasadzie niezniszczony, niemal z całą zabudową” – zaznaczył dyrektor.

W magazynach znajdowały się ubrania i buty, które należały do zamordowanych na Lubelszczyźnie Żydów, paszporty i inne dokumenty osobiste deportowanych. Stały komory gazowe, piece krematoryjne, baraki więźniarskie. W różnych miejscach obozu znajdywano kopce z prochami zmarłych i zamordowanych.

„W jednym z baraków odkryto puszki z cyklonem B i stalowe butle z tlenkiem węgla. Znaleziono wiele dowodów i śladów zbrodni, które tworzyły obraz Majdanka jako miejsca masowej i bezprecedensowej eksterminacji” – podkreślił historyk.

Jak dodał dyrektor, powstanie muzeum ukazuje „paradoksy historii”, ze względu na to, że choć powołano je bardzo szybko, to ówczesne władze nie zapewniły mu odpowiedniej ochrony.

„Szybko doszło do pokaźnych zniszczeń. Najpierw obóz rozszabrowali Sowieci, którzy wywozili dokumenty i urządzenia. Później znaczną część obiektów zniszczyli stacjonujący tu żołnierze polscy i cywile” – wyjaśnił w rozmowie z PAP Tomasz Kranz.

Państwowe Muzeum na Majdanku jest pierwszym na świecie muzeum poświęconym ofiarom II wojny światowej. Instytucja zaczęła działalność w listopadzie 1944 r.

„Muzeum było tworzone w trudnych warunkach, ale mimo to już w pierwszych miesiącach zaczęło rozwijać działalność w kilku obszarach: gromadzono i zabezpieczano dokumenty, tworzono kartotekę więźniów, remontowano baraki” – opisał Kranz.

Współcześnie pod opieką Muzeum na Majdanku są również tereny byłych niemieckich obozów zagłady Bełżcu i Sobiborze, które tworzą unikatową triadę miejsc pamięci Holokaustu.

Zobacz także galerię zdjęć: Majdanek po remoncie. „Ten barak nigdy nie był udostępniony zwiedzającym”

Obchody 80-lecia Państwowego Muzeum na Majdanku w Lublinie – program

Obchody związane z 80-leciem działalności Państwowego Muzeum na Majdanku zaplanowano na 23-24 października. W środę rozpocznie je uroczystość jubileuszowa, zaś w czwartek w przestrzeniach Lubelskiego Centrum Konferencyjnego zaplanowana jest konferencja naukowa pt. „Przeszłość w muzeach – muzea w przyszłości”, połączona z premierą publikacji pt. „Przeszłość w muzeach historycznych. Reprezentacje i narracje” pod redakcją dr. Tomasza Kranza i dr Aleksandry Skrabek.

Szczegółowy godzinowy program czwartkowych obchodów znajdziecie poniżej:

• godz. 9-9:30 – Tomasz Kranz / Przeszłość w muzeach historycznych. Wprowadzenie;
• godz. 9.30–10 – Robert Traba / Dekada muzeów. Czy stać nas na nowe wyzwania?
• godz. 10–10.30 – Anna Ziębińska-Witek / Muzeum historyczne jako instytucja zaangażowana;
• godz. 10.30–11 – Pytania i dyskusja;
• godz. 11–11.30 – Przerwa;
• godz. 11.30–12 – Jan Święch / O niezbędności rzeczy w muzealnym „teatrze nieruchomym”;
• godz. 12–12.30 – Dorota Folga-Januszewska / Natura pamięci – ewolucja muzeum;
• godz. 12.30–13 – Pytania i dyskusja;
• godz. 13–14 – Przerwa;
• godz. 14–15:30 – Debata „Muzea historyczne, czyli co…” – Paulina Florjanowicz, Marcin Gapski, Michał Niezabitowski, Rafał Wnuk // moderacja: Agnieszka Kowalczyk-Nowak;
• 15.30–15.45 – Prezentacja wydawnictwa jubileuszowego „Przeszłość w muzeach historycznych. Reprezentacje i narracje”;
• 15.45–16 – Zakończenie.

Wstęp jest wolny.

Państwowe Muzeum na Majdanku w Lublinie i jego oddziały rocznie są odwiedzane przez około 200 tys. osób, a licząc od początku jego funkcjonowania, liczba ta sięgnęła około 12 mln osób.

Zobacz także galerię zdjęć: Ogrom wiernych przybył na Drogę Krzyżową na Majdanku 2024