Na obszarze północnej obwodnicy Chełma odkryto cmentarzysko. To grobowce z epoki żelaza

Odkrycia archeologiczne na terenie pod budowę północnej obwodnicy Chełma

W latach 2023-2024 na terenie planowanej budowy obwodnicy Chełma w ciągu drogi ekspresowej S12 trwały badania archeologiczne na stanowisku archeologicznym Srebrzyszcze 51 (które zostało odkryte podczas powierzchniowych badań weryfikacyjnych w 2021 r. na tym obszarze). W ich trakcie udokumentowane zostały pozostałości osadnictwa pochodzące z różnych okresów – od epoki żelaza (datowane na okres 1200 p.n.e. – 550 p.n.e.) przez średniowiecze, do czasów nowożytnych. Odkryto również pochodzące z epoki żelaza cmentarzysko. Poznaliśmy więcej szczegółów na jego temat.

Cmentarzysko z epoki żelaza odkryte w woj. lubelskim

„Spośród ogromnej liczby obiektów, zadokumentowanych na stanowisku, niezwykle interesujące są obiekty rowkowe w kształcie okręgu. Trudno jest jednoznacznie określić funkcję rowków. Mogły one oddzielać sacrum od profanum, grób/pochówek od świata żywych. Nie jest pewne, czy groby mogły być pierwotnie nakryte nasypami, tworzącymi niskie kurhany” – opisuje Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków w swoich mediach społecznościowych, dodając, że „na stanowisku odkryto cztery tego typu konstrukcje”.

Trzy rowki okalały pustą przestrzeń, bo – jak wskazuje LWKZ – pierwotne groby mogły ulec zniszczeniu na skutek erozji. Z kolei czwarty z nich otaczał zbiorowy pochówek ludzi. W jego centrum znajdowała się jama grobowa.

„We wschodniej części jamy grobowej nie odnotowano kości ludzkich ani zabytków ruchomych, jedynie płytkie zaciemnienie, stanowiące być może relikt słupa. W zachodniej części jamy znajdowała się nieregularna, szczątkowa „obstawa” kamienna z nielicznych kamieni wapiennych. W stropie zachodniej części obiektu znajdowały się pojedyncze kości trzech osób – mężczyzny w wieku około 40 lat, dziecka w wieku 3-4 lat oraz osoby nieokreślonej płci w wieku około 25 lat. Na dnie jamy grobowej znaleziono większą ilość szczątków zmarłych, natomiast w wypełnisku kilka fragmentów ludzkich kości długich” – precyzuje LWKZ.

Znaleziono tam również fragmenty ceramiki, które pochodziły z minimum trzech naczyń. Miejsce pochówku zostało częściowo zniszczone w wyniku orki, ale były też fragmenty nienaruszone.

„Szczątki mężczyzny i dziecka, pofragmentowane i zdekompletowane, złożono częściowo na dnie jamy. Pozostałe ich elementy, wraz ze szczątkami trzeciego osobnika znajdowały się w górnej części jamy. Przyjęto, że osoba nr 3, nieposiadająca określonej antropologicznie płci, była kobietą. Autor badań postawił hipotezę, że pochowano tu całą rodzinę, składającą się z dorosłego mężczyzny, młodej kobiety i dziecka” – podkreśla LWKZ.

Ujawnione na tym obszarze obiekty rowkowe tworzyły kompleks funeralny, którego fragmenty znajdują się też na sąsiednim stanowisku archeologicznym (Srebrzyszcze 31). Kompleks datowany jest na około VI-V w. p.n.e. Badacze nie wykluczają, że powiązany może być z nimi też odkryty na tym terenie czworokątny obiekt, który mógł pełnić funkcję „domu zmarłych”.

Wykonaniem opisywanych na tym obszarze badań zajmował się Serwis Konsultacyjno-Badawczy Mirosław Kuś, a kierował nimi archeolog Marcin Przybyła.

Zobacz także galerię: Obwodnica Chełma już powstaje