Tego nie wiesz o Lublinie! Poznaj 10 ciekawostek związanych z naszym miastem

W Lublinie powstał pierwszy w Polsce kabel światłowodowy. Stało się tak w 1978 r. dzięki naukowcom z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Dziś o tym wydarzeniu przypomina jeden z koziołków tworzących Historyczny Szlak Lubelskiego Koziołka. Światłowid – bo takie imię otrzymał – dzierży w łapkach kabel od światłowodu oraz słuchawkę telefonu. Spotkacie go spacerując ul. Grodzką 7 na lubelskim Starym Mieście.

Stare Miasto w Lublinie to szczególne miejsce na mapie miasta. To właśnie tutaj, na 1 km2, mieści się aż ok. 110 zabytków, a najstarsze z nich sięgają XIII wieku! Warto również dodać, że w 70 proc. ma ono oryginalną zabudowę. Lubelskie Stare Miasto figuruje na liście Pomników Historii.

Lubelski hejnał może się poszczycić wielowiekową historią. Po raz pierwszy jego melodię można było usłyszeć 7 maja 1575 r. Początkowo trębacze odgrywali go z wieży nieistniejącego już kościoła farnego pw. Św. Michała na Starym Mieście, a później z Bramy Krakowskiej. Kolejne lata przynosiły na zmianę przerwy i powroty hejnału, aż w 1991 r. został już na stałe. Po tym, jak Brama Krakowska przeszła remont i usunięto z niej „balkoniki”, hejnaliści odgrywają melodię hejnału Lublina z tarasu ratusza. Obecnie można go posłuchać codziennie przed budynkiem Urzędu Miasta Lublin na pl. Łokietka, punktualnie o godz. 12. Więcej na ten temat możecie przeczytać i posłuchać w reportażu dotyczącym lubelskiego hejnału.

Dzisiejszy Plac Rybny był niegdyś nazywany „Psią Górką”. Nazwa ta jest związana z historią „kamienia nieszczęścia”, który obecnie jest ulokowany na ul. Jezuickiej, naprzeciwko Wieży Trynitarskiej. Według legendy, kamień ten na początku był położony na pl. Bernardyńskim, na którym traceni byli skazańcy i służył jako podstawa do pod pień, na którym kat wykonywał egzekucje, a następnie został przetoczony właśnie na ul. Rybną. Według przekazów, pewnego dnia jedna z kobiet szła tamtędy niosąc obiad dla swojego męża, pracującego na budowie. Gdy znalazła się w pobliżu kamienia, potknęła się o niego i upadając rozbiła garnek z obiadem. Zapach jedzenia sprawił, że szybko zjawiły się tam psy, które zjadły rozrzucone kąski ze smakiem, dokładnie wylizując przy tym sam kamień. Chwilę później wszystkie padły, a widok martwych zwierząt poruszył serca okolicznych mieszkańców, którzy nadali temu miejscu nazwę Psiej Górki.

Zastanawialiście się kiedyś jak pierwotnie wyglądał Trybunał Koronny w Lublinie? Okazuje się, że pierwszy gmach ratusza (bo taką funkcję ten budynek pełnił przez lata) powstał na staromiejskim Rynku w XIV wieku i był odzwierciedleniem stylu gotyckiego. Wówczas był to budynek drewniany, o zdecydowanie mniejszej powierzchni niż obecnie. Gmach posiadał zewnętrze schody oraz dwie wieże; niestety obiekt ten spłonął podczas pożaru w 1389 r. Później został odbudowany, ale już jako murowany i w ciągu kolejnych wieków przechodził liczne przebudowy.

Nie każdy wie, że niegdyś na pl. Wolności (dawniej pl. Bernardyńskim) znajdowała się Wieża Ciśnień. Jej budowa rozpoczęła się pod koniec XIX w., a głównym zadaniem nowo wybudowanego obiektu miało być gromadzenie wody np. w przypadku awarii wodociągu. Wieża Ciśnień kształtem przypominała basztę, a wykonana była z cegły maszynowej z Wołynia. Obiekt dość szybko wpisał się w krajobraz przedwojennego Lublina. Niestety, podczas wkraczania Armii Czerwonej do Lublina (w 1944 r.) Wieża Ciśnień została poważnie uszkodzona, dlatego też zadecydowano o jej całkowitej rozbiórce. Obecnie upamiętnia ją stojąca na pl. Wolności fontanna (od 2003 r.), która kształtem nawiązuje do przedwojennego obiektu.

Pierwszą murowaną budowlę w Lublinie wzniesiono około połowy XIII wieku. Była to wieża obronna na wzgórzu zamkowym, czyli dobrze znany obecnie donżon znajdujący się na dziedzińcu Muzeum Narodowego w Lublinie. Jak czytamy na stronie teatrnn.pl, poza kaplicą zamkową, jest on jedynym obiektem, który nie uległ zniszczeniom podczas XVII-wiecznych wojen. Donżon, razem z zamkiem, od 1826 r. pełnił funkcję więzienia. Ekspozycje muzealne można w nim natomiast podziwiać od 1957 r.

Dawna lubelska szubienica (nazywana też domkiem kata) funkcjonowała przy obecnej ul. Długosza, w pobliżu Ogrodu Saskiego. Pierwsze wzmianki o jej istnieniu sięgają XV wieku (wtedy był to najprawdopodobniej drewniany budynek), zaś pod koniec XVI w. wybudowano już murowaną szubienicę na planie ośmioboku. Na początku XIX w. budynek ten doczekał się dachu i został zmieniony na prochownię. Z kolei po powstaniu Ogrodu Saskiego budynek ten zaadaptowano na „domek ogrodnika”. Aktualnie posesja ta jest w posiadaniu prywatnego właściciela.

Lublin jest jednym z nielicznych miast w Polsce, po którym jeżdżą trolejbusy. Poza stolicą Lubelszczyzny pojazdy te można spotkać tylko w Gdyni i Tychach.

Latarnia Pamięci w Lublinie to szczególne miejsce na mapie miasta. Umiejscowiona jest na obszarze Błoni pod Zamkiem, a lokalizacja ta nie jest przypadkowa. Latarnia stoi bowiem dokładnie w miejscu, w którym w latach przedwojennych przebiegało skrzyżowanie ul. Krawieckiej i Podwale na obszarze dawnej dzielnicy żydowskiej. To, co wyróżnia ją spośród innych tego typu obiektów w mieście to to, że jej światło nigdy nie gaśnie - świeci się zarówno w nocy, jak i w dzień, przez co przypomina o mieszkańcach dawnej dzielnicy żydowskiej i jej mieszkańcach. Latarnia Pamięci świeci nieprzerwanie od 2004 r. Więcej na ten temat możecie przeczytać tutaj.